Vojeryzm, czyli podglądnie kobiety w intymnej sytuacji toalety. Podpatrywanie jej nieuprawnionym okiem, skradanie się za niedomkniętymi drzwiami łazienki, po to, żeby następnie przenieść na płótno niezgrabne kobiece gesty, wykoślawione akrobatycznie ciało, złamanie tabu prywatności. Podglądamy kobiety przez dziurkę od klucza wraz z malarzami.

Minęły czasy balii; żona – modelka Pierra Bonnarda – Marta de Meligny, kąpie się w wannie. Pierre zagląda wtedy do łazienki, robi szkic i potem maluje żonę z pamięci – wiecznie młodą i niezmiennie zgrabną, zawsze bez twarzy. Marta oszukiwała Pierra, Pierre zdradzał Martę, a związek trwał aż po grób. Poznali się, kiedy „16 letnia Marta” pracowała w kwiaciarni, wykonując nagrobne bukiety. Marta naprawdę nazywała się Marie Boursin i miała 24 lata, o czym dowiedział się po 30 latach wspólnego życia.

Związek Bonnarda z Martą był mezaliansem – Marta pochodziła z ubogiego domu, po wyjeździe do Paryża demonstracyjnie nie utrzymywała żadnych kontaktów z rodziną, Bonnard był wykształcony i dość dobrze sytuowany. Być może dlatego ślub wzięli po 30 latach związku – informując o nim tylko kilkoro przyjaciół. Ubocznym i tragicznym skutkiem tego radosnego wydarzenia była samobójcza śmierć drugiej ulubionej modelki Pierra – Renee Mochaty (kochanki artysty i przyjaciółki domu). Bonnard miewał liczne kochanki i romanse; zazdrosna żona kazała niszczyć płótna przedstawiające inne kobiety, wymagała ciągłej uwagi i obecności męża – Pierre wymykał się z domu pod pretekstem wyprowadzania psa. Marta przewlekle chorowała, nie wiadomo na co – może miała chorobę skóry, gruźlicę, depresję, nerwicę, manię prześladowczą i różne obsesje, stąd konieczność ciągłego moczenia się w wannie. Bonnard był troskliwym i oddanym mężem, poświęcił dla niej znajomych, wyprowadził się z Paryża, bez żalu zaakceptował chorobę żony, jej pasywność, obojętność, nietowarzyskość, neurotyczność i tę nieszczęsną wannę, swoiste więzienie ich związku.

Źródła:
https://www.kul.pl/files/564/public/ARTykuly/ARTykuly_KG_s3.pdf
G. Nerret, Erotyzm w malarstwie, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Wyd.Naukowe PWN, Warszawa, 1996